Anayasa Uzlaşma Kurulu Üyesi Prof. Tunç: Türkiye Başkanlık sistemine hazır değil

Yeni Anayasa Uzlaşma Kurulu ve Gazi Üniversitesi Anayasa Hukuku Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tunç, Türkiye’nin bugün siyasi parti, STK yapısı ve siyaset algısının başkanlık sistemi ile uyuşmadığını belirterek, “Bu zihni yapıda dönüşüm 1 ayda, 3 ayda olacak bir şey değil. ‘Başkanlık sistemine geçtik’ deyip uygulamaya çalışmak yeni sıkıntıları beraberinde getirir.” dedi. 

Bursa'da düzenlenen Aydınlar Ocağı’nın 38. Şura toplantısında konuşan Anayasa Uzlaşma Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Anayasa Hukuku Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tunç, yeni anayasa komisyonunda her siyasi partiden 3 milletvekilinin görev aldığını belirtti.

Prof. Dr. Hasan Tunç, yazım komisyonlarında anayasanın yasama ve yürütme ile ilgili kısımlarının önümüzdeki günlerde görüşüleceğini belirterek, “Şu an için insan hakları ile ilgili kısım bitti. Yasama, yürütme ile ilgili metin aşamasına gelmedik. Zaman belirlemek mümkün değil. Yaklaşık 9 aydır anayasa uzlaşma komisyonu çalışıyor. 5 aydır anayasa maddelerini yazmaya çalışıyoruz. Herhangi bir süre vermek mümkün değil.” şeklinde konuştu.

Başkanlık sistemi tartışmalarını değerlendiren Tunç, hükümet sistemi değişikliğinin anayasa komisyonunda görüşülmediğine belirtti.

Her sistemin ürettiği siyasi ve sosyal alt yapı olduğunu söyleyen Tunç. “Biz 1876’dan bu yana ülkemizde parlamenter sisteme ilişkin önemli kazanımlar elde ettik. Bu kazanımları birden bire terk edip, yepyeni sisteme geçebilmek siyasi ve sosyal anlamda çok önemli dönüşümleri de gerektiren bir süreçtir. Bu süreçleri bu toplum hazır mıdır?” dedi.

Parlamenter yapıdan başkanlık sistemine geçişin biraz üzerinde düşünülmesi gerektiğine değinen Tunç, “Bu geçişte zamandan bahsetmek uygun değil. Siyasi olaylar belirli uygulama içinde zamanla toplum tarafından benimsenir. Bizim bugün siyasi parti, STK yapımız ve siyaset algımız bana göre bu anlamda başkanlık sistemi ile uyuşmayan bir yapıyı ortaya koyuyor. Bu zihni yapıda dönüşüm 1 ayda 3 ayda olacak bir şey değil. ‘Başkanlık sistemine geçtik’ deyip uygulamaya çalışmak bu sistemin yeni sorunlarıyla karşılaşmaktır” şeklinde konuştu. 


“BAŞKANLIK SİSTEMİNE HAZIR MIYIZ?”

Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tevfik Gülsoy da, Türkiye’de başkanlık sisteminin olması için sadece referandumun yapılmasının yeterli olmadığını belirterek, “1982 Anayasası'nın nasıl yürütme sistemini koruduğu ile ilgili tartışmalar var. Bugün başkanlık sistemi gündemde. Başkanlık hükümeti modeli, demokratik ülkelerde uygulan sistemlerden biri. Fakat bir hükümet sisteminin ne ölçüde kabul edileceği temel bir anayasal tercihdir. Bu en üst düzeyde toplumsal uzlaşma ile gerçekleştirilmesi büyük önem taşır. Bir hükümet sisteminden başka bir sisteme geçiş zorlu ve karmaşık bir yoldur. Türkiye’nin öyle bir dönüşüme hazır olup olmadığı tartışılmalıdır. Bunun tercihini yapacak olan ülkenin kendisi olmalıdır. Bu konuda sadece referandum yeterli değil. Bu hususlar ciddi anlamda masaya yatırılmalı” şeklinde değerlendirmede bulundu.