Türk musikisinin ‘ahenk’i ses vermeyi bekliyor

Cumhuriyet sonrası icat edilen ilk Türk müziği enstrümanı olan ahenk, dinleyenlerden ilgi görüyor. Eskişehirli Süleyman Suat Sezgi tarafından 1929'da icat edilen çalgı, Cumhuriyet döneminin en çok ilgi gören müzik aleti olarak kullanılmış. Çıkardığı tınıyı biraz ud'dan biraz da cümbüş'ten alan Ahenk, teknolojik çalgıların artmasıyla unutulmaya yüz tutmak üzere. Süleyman Suat Sezgin'in oğlu Sedat Sezgin, bir Türk çalgısı olan ahenk'in eski ilgiyi görmesini istiyor. 

Eskişehir'de sazlı çalgılar üzerine dükkan işleten Süleyman Suat Sezgin, musikideki boşluğu doldurmak için yeni bir arayış içine girdi. Sezgin, ud'un natürelliği ve cümbüşün yüksek ses seviyesini yakalayabilen 'ahenk' çalgısını icat etti. Son dönem Türk müziği çalgısı olan ahenk, telli çalgılar ailesinden bir ses olup, tonunda ud ve cümbüş bir arada bulunduruyor; sesi ve kafesleri udu, derisi cümbüşü andırıyor. 

ABD VE YUNANİSTAN AHENK SİPARİŞ EDERKEN TÜRKİYE'DE UNUTULMUŞ

Ağaçtan ve küçük baş hayvan derisi kullanılarak yapılan ahenk, kısa zamanda Türk müziği korosunda ud ile beraber yerini aldı. Bu süreçte, başta ABD ve Yunanistan olmak üzere çeşitli ülkelere sipariş yoluyla ahenk yapılıp gönderildi. Üniversitelerin müzik bölümlerinde ders olarak anlatılmaya başlayan ahenk, hala birçok üniversitede ders olarak veriliyor. 1950'li yılların sonuna kadar musiki korolarında çalınmaya devam eden ahenk, çalgılara yerleştirilen elektronik ses cihazlarının yerleştirilmesinin ardından yerini ud'a bıraktı. Ardından gelişen elektronik çalgıların piyasada yaygınlaşması ve bu işi yapacak kimsenin olmaması üzerine ahenk adeta unutulmaya yüz tuttu. Günümüzde yalnızca Eskişehir ve İstanbul'da üretilen ahenk, müzisyenlerce ilgi görüp, yeniden eski günlerine dönmeyi bekliyor. 

Ahenk sazı mucidi olan Süleyman Suat Sezgin'in oğlu Sedat Sezgin, emekliliğinden sonra babasının icat ettiği bu çalgı ve ismini koyduğu Ahenk Müzik Evi'ni işletiyor. Bu sayede babasının mirasını yaşatmaya devam eden Sezgin, ahenk sazını yeni nesillerin bilmediğini belirtti. Sezgin, Cumhuriyet sonrası icat edilen bu çalgının hak ettiği değeri almasını istiyor. "Diğer çalgıların elektronik hale gelmesinden dolayı şu an günümüzde kullanılan bir çalgı değil. Ancak, yapılması ve yerini bulması arzu edilen bir durum." diyen Sezgin, ahenk'in üniversitelerde ders olarak okutulduğunu ancak gösterilmediğini belirtti. Şu an 80'i babası tarafından üretilmiş olmak üzere, 100 civarında ahenk olduğunu söyleyen Sezgin, bir Türk tarafından icat edilen bu çalgının günümüzde daha fazla değer görmesini istiyor. 

"KÜLTÜR BAKANLIĞI VE ÜNİVERSİTELER DESTEK VERMELİ"

Ahenk'in unutulmamasını ve bir Türk çalgısı olarak müzik korolarında yerini alması gerektiğini vurgulayan Sezgin, bunun için Kültür Bakanlığı ile üniversitelerin desteğine ihtiyaç olduğunu kaydetti. Sezgin, "Ahenk için Kültür Bakanlığı kurslar açmalı. Üniversitelerde derslerin yanında öğrencilerine ahenki çalmayı öğretmeli. Bu değerlerimiz yitmemeli, başka ülkelerin müzik çalgılarının gölgesinde unutulup gitmemeli." ifadesini kullandı.