Geçmişin Motifleri’ni gelecekle buluşturdular

Geleneksel el sanatlarını yaşatmak ve kadınların gelir elde etmelerini sağlamak amacıyla Bursa, Eskişehir, Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA) ve il özel idaresi ortaklığıyla başlatılan ‘Geçmişin Motifleri Gelecekle Buluşuyor’ projesinin ilki tamamlandı.

Geçen yıl gerçekleşen proje kapsamında kursiyerlerin yaptığı el işleri, Devlet Güzel Sanatlar Salonu'nda açılan sergi ile satışa sunuldu. 5-50 lira arasında satılan ürünlerden elde edilecek gelir, köylü kadınların derneklerini geliştirmeleri için kullanılacak.

8 ay süren proje kapsamında köylü bayanlar ölmek üzere olan 700 yıllık geçmişe sahip yöresel motifleri bugüne taşıdı. Tarla, bağ ve bahçe dışında evlerinden dışarı çıkmayan hanımların projeyi başarıyla tamamlamaları gelecek yeni projelerin önünü açtı. Köylü kadınlar kurdukları dernekler bünyesinden bundan böyle hem üretecek, hem de aile bütçelerine katkı sağlayacak. Açılan sergide Bursalıların beğenisine sunulan el emeği göz nuru ürünler başka yerde bulunamayacak türden. Özellikle takılar yalnızca tek örnek olarak yapılmış.

“BENZERİ OLMAYAN SERGİ”

Bursa il özel idaresinden AB Proje Koordinatörü Tijen Yener, proje ile hem geçmişin motiflerini gelecekle buluşturduklarını, hem de bayanları tarladan asıl işlerine döndürdüklerini anlattı. Yener, 2010 yılında BEBKA kalkınma ajansının desteği ile açtıkları ‘Geçmişin Motifleri Gelecekle Buluşuyor’ projesinin amacının köylerde kaybolmakta olan el sanatları ve desenleri ortaya çıkarıp bugüne aktarmak olduğunu belirtti.

Proje ile hanımları eğitimden geçirip kendilerine güvenlerini kazanmalarına yardımcı olduklarını anlatan Yener, “Projemiz geçen yıl sona erdi. Ancak biz il özel idaresi olarak hanımları yalnız bırakmadık. Üç köyde kadın dayanışma derneğinin kurulmasına öncü olduk. Bu derneklerin yeniden bir sergi açmaları için kendilerine yardımcı olduk ve bu gün burada sergiyi açtık.” dedi.

"ÜRÜNLERİN İKİNCİSİ YOK"

13 Şubat Pazartesi günü sona erecek sergide özellikle hanımları ilgilendiren çok ender ürünler bulunduğunu anlatan Proje Koordinatörü Yener, çok ilginç takılardan havluya, çantalardan perde ve el işi ürünlere kadar birbirinden güzel ürünlerin bulunduğunu anlattı.

Sergiden beğeniye sunulan ürünlerin tamamının el emeği olduğunu anlatan Tijen Yener, şunları söyledi: “Her birisi iğne oyası, son derece zor ve emek isteyen işler. Sergide bulunan ürünlerden sadece bir tane olup ikincisi yok. Bunlardan tekrar çalışılmayacak, özel olması için her birinden bir tane yapıyoruz. Çünkü bayanlar giydiği ve taktığının tek olmasını ister.”

Ürünlerdeki desenlerin bu yöreye mahsus olup, 400-500 yıllık bir geçmişi olduğunu anlatan Tijen Yener, “Özellikle mutfak önlükleri çok özel. Hanımların mutfakta yemek yaparken el yıkayıp havluya elini silmesi büyük sıkıntı. Ama Dağyeniceli hanımlarımızın yaptığı mutfak önlüğü ile havlu bir arada. Elinizi silip tekrar işinize devam edebiliyorsunuz.” ifadesini kullandı.

Kursa 84 köylü bayanın katıldığını anlatan Proje Koordinatörü Yener, “Bunlardan 50’sine katılım diploması verildi. Bundan sonra ise aynı köyleri kapsayan bir proje daha yazıp kalkınma ajansına verdik. Projemiz geçerse Mart ayında aynı köylere yine bu tür proje açacağız.” şeklinde konuştu.

“TARLADAN KURTULUP ÖZÜMÜZE DÖNDÜK”

Atlas Köyü Kadın Dayanışma Dernek Başkanı Elmas Topçu ise İl Özel İdaresinin kendileri için açtığı kursa giderek yeni şeyler öğrendiklerini belirterek, şunları kaydetti: “Aramızda imece usulü olarak bu ürünleri yaptık. Kursa giderek bilmediğimiz çok şey öğrendik. Bu kursun bize katkısı çok büyük. Bundan sonra bu işi daha da geliştirmek istiyoruz.”

Elmas Topçu, özellikle yaz aylarında yoğun bir çalışma yapmayı planladıklarını dile getirirken, “Biz gündüz tarla işi yatık, gece ise bunları. Eşlerimiz ise bize destek verip ‘siz bunu yapın, bu izin için tarla işinden daha iyi’ diyorlar. Bizde bunu devam ettirmek istiyoruz.” diye konuştu.

Dağyenice köyünden Nuray Burhan da kursta el işi yaparak ev ekonomisine katkı sağlamaya başladıklarını anlattı. Şuanda en çok köy ekmeği satışından gelir sağladıklarını anlatan Burhan, bu alanda kendilerini geliştirmek istediklerini söyledi.

Tarladan kurtulup özlerini bulduklarını anlatan Doğancı Köyünden Ayşe Şen de, şunları söyledi: “Köy kadınları genelde tarlada, dağda, bahçede çalışan insanlar. Bu projeden sonra insanlar zaten bildikleri işi daha iyi geliştirip bundan bir fayda sağlamaya başladı. Köylü bayanlar için bu daha iyi, özümüze döndük. Kadın olduğumuz hissettik ve bunu devam ettirmek istiyoruz.”